Het nieuwe waarderend werkboek komt er aan
Met trots kunnen we je melden dat in het najaar het waarderend werkboek in een volledige ‘nieuwe jas’ verschijnt. Het werkboek bestaat nu alweer bijna 10 jaar en is uitgegroeid tot eenå standaardwerk voor het toepassen van appreciative inquiry in de praktijk. Het wordt niet alleen door veranderaars, coaches, adviseurs, opleiders en managers gebruikt, ook in opleidingen is het boek niet meer weg te denken. Het boek, uitgebracht in 2011 door Gelling Publishing, is op managementboek.nl een echte ‘evergreen’ met maar liefst 225 dagen in de top 100 en een 40e plaats als toppositie.
Het waarderend werkboek staat niet op zichzelf. In 2007 kwam het boek ‘Waarderend organiseren’ uit met daarin verhalen over Appreciative Inquiry vanuit de Nederlandse en Belgische AI-wetenschap en -praktijk. Een boek met een praktische uitleg van Appreciative Inquiry kon niet lang uitblijven en in 2011 zag het waarderend werkboek het licht. ‘Waarderend organiseren’ kreeg in 2013 een vervolg in de vorm van ‘Het handboek Appreciative Inquiry’. En nu, in 2020, komen we met een herziene editie van het werkboek.
Net als bij de eerste druk blijft het nieuwe werkboek een praktijkboek met voorbeelden, oefeningen, checklists en een heldere uitleg van de principes en het onderzoeksproces van Appreciative Inquiry. Ook schrijven we het opnieuw voor veranderaars, coaches, adviseurs, opleiders en managers die op onderzoekende en waarderende wijze willen vormgeven aan vernieuwing en verandering in organisaties of samenleving. Betekent het dat er aan de inhoud weinig verandert? Zeker niet!
In de nieuwe editie komen opnieuw practitioners met gevarieerde bijdragen aan het woord. Ze schrijven over hoe zij appreciative inquiry op hun eigen, unieke manier toepassen. In de tweede vormen de externe bijdragen een mix van praktijkcasuïstiek, thematische onderwerpen, zoals design thinking en storytelling, praktijkreflecties en oefeningen. De verbinding met de praktijk van appreciative inquiry wordt daarmee nog rijker en gevarieerder.
Ook komt de theorie van Appreciative Inquiry uitgebreider dan voorheen aan bod. Naast de uitleg van de basisprincipes en het 4D-proces behandelen we nieuwe onderwerpen, zoals een waarderende grondhouding, generativiteit, relationeel veranderen en kritisch waarderend onderzoeken. Dat laatste lijkt wellicht in tegenspraak met het positieve principe van Appreciative Inquiry maar volgens ons hoeft dat zeker niet. We rekken in het werkboek het begrip ‘waarderen’ op door het over meer dan alleen succesverhalen te hebben. We laten aan de verteller van een verhaal over welk verhaal hij of zij de moeite van het delen waard vindt. Door hier minder strikt in te zijn groeit de variëteit aan verhalen en wint het actieonderzoek aan rijkheid en diversiteit. Bovendien vragen onderwerpen die lastig of complex van aard zijn meestal om meer dan uitsluitend een positieve insteek. Door meer variatie in de verhalen aan te brengen krijgt de complexiteit van het onderzoeksthema een plek in het onderzoek.
Een ander onderwerp dat in het waarderend werkboek aandacht krijgt is het begrip ‘relational change’. Stevige relaties zijn een belangrijke voorwaarde om verandering in organisaties of samenleving te bewerkstelligen. Bij appreciative inquiry zijn relationele aspecten als verbondenheid, betrokkenheid en engagement als het ware ‘ingebakken’ in de veranderaanpak. Maar ‘relational change’ omvat meer, ze gaat ook over het veranderen van die relaties zelf. Dat blijkt in de praktijk een stuk lastiger om te realiseren, omdat je snel raakt aan identiteiten, privileges, posities, gewoonten en gebruiken waar mensen aan gehecht zijn. Daarom komen deze onderwerpen in het onderzoek vaak niet aan bod en dat is jammer, omdat het bij uitstek thema’s zijn die kunnen bijdragen aan het verduurzamen van de verandering. Dat is de reden dat we in het werkboek dieper ingaan op deze relationele aspecten.
Het nieuwe werkboek zal in het najaar uitkomen bij Boom uitgevers. De komende maanden houden we jullie op de hoogte van de voortgang en lichten we in onze blogs telkens een tipje van de sluier op over de onderwerpen die in het werkboek aan bod komen. De blogs worden door afwisselend door de partners van het AI Gilde geschreven, die samen werken aan de totstandkoming van dit boek.
Wil je op de hoogte blijven van onze blogs, meld je dan hier aan voor de nieuwsbrief.
Door: Robbert Masselink en Jeannette de Haan
